System egzaminów zewnętrznych obejmuje:
- egzamin ośmioklasisty (od 2019 roku)
- egzamin maturalny
- egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie
- egzamin eksternistyczny
Ocenianie zewnętrzne pozwala na diagnozowanie osiągnięć edukacyjnych uczniów, ocenę jakości oddziaływań edukacyjnych szkół oraz porównywalność zaświadczeń, świadectw i dyplomów. Zasady oceniania zewnętrznego określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego (Dz.U. z 2016, poz. 2223).
Dla egzaminu zawodowego: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 kwietnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (Dz.U. z 2015 r. poz. 673) - pobierz treść Rozporządzenia
EGZAMINY ZAWODOWE
Nowy egzamin zawodowy (w kwalifikacjach)
Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie jest formą oceny poziomu opanowania przez zdającego wiedzy i umiejętności z zakresu danej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie. Wiedza i umiejętności dla każdego zawodu określone są w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. z 2012 r., poz. 184 z późn. zm.). – pobierz Rozporządzenie
Podstawa programowa kształcenia dla poszczególnych zawodów znajduje się w Informatorach o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie (Informatory o egzaminie od roku 2018 w oparciu o podstawę programową kształcenia w zawodach z 2017 r. oraz Informatory dla egzaminu przeprowadzanego od 2013 r. ) Do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie mogą przystąpić osoby, które rozpoczęły naukę nie wcześniej niż 1 września 2012 r. lub przystępują do egzaminu w trybie egzaminu eksternistycznego.
Do egzaminu mogą przystąpić:
• uczniowie zasadniczych szkół zawodowych i techników,
• uczniowie (słuchacze) szkół policealnych,
• absolwenci zasadniczych szkół zawodowych, techników i szkół policealnych,
• osoby posiadające świadectwa szkolne uzyskane za granicą, uznane za równorzędne ze świadectwami ukończenia odpowiednich polskich szkół ponadgimnazjalnych lub szkół ponadpodstawowych,
• osoby, które ukończyły kwalifikacyjny kurs zawodowy.
Egzamin zawodowy jest także przeprowadzany jako egzamin eksternistyczny dla osób, które:
• ukończyły gimnazjum albo ośmioletnią szkołę podstawową oraz
• co najmniej dwa lata kształciły się lub pracowały w zawodzie, w którym wyodrębniono daną kwalifikację.
Terminy egzaminów
Egzamin może być przeprowadzany w ciągu całego roku szkolnego w terminie ustalonym przez dyrektora komisji okręgowej, w uzgodnieniu z Dyrektorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Termin egzaminu zawodowego dyrektor komisji okręgowej ogłasza na stronie internetowej komisji nie później niż na 5 miesięcy przez terminem rozpoczęcia egzaminu zawodowego.
Uczniowie i słuchacze składają deklaracje przystąpienia najpóźniej na 4 miesiące przed terminem egzaminu. Natomiast osoby przystępujące do egzaminu w trybie eksternistycznym składają wniosek o dopuszczenie do egzaminu do 31 stycznia (jeśli zamierzają przystąpić do egzaminu w danym roku) lub do 30 września (jeśli zamierzają przystąpić w roku kolejnym).
Przebieg egzaminu
Egzamin zawodowy składa się z części pisemnej i części praktycznej.
Część pisemna trwa 60 minut i przeprowadzana jest w formie testu składającego się z 40 zadań zamkniętych, zawierających cztery odpowiedzi do wyboru, z których tylko jedna jest prawidłowa.
Część pisemna może być zdawana z wykorzystaniem wydrukowanych papierowych arkuszy egzaminacyjnych lub przy komputerze. Do części pisemnej uczeń (słuchacz) przystępuje w szkole, do której uczęszcza, a absolwent – w szkole, którą ukończył. W uzasadnionych przypadkach uczeń (słuchacz) lub absolwent może przystąpić do części pisemnej egzaminu zawodowego w innej szkole albo w placówce kształcenia ustawicznego, placówce kształcenia praktycznego, zwanej dalej „placówką”, lub u pracodawcy, wskazanych przez dyrektora komisji okręgowej.
Część praktyczna trwa nie krócej niż 120 minut i nie dłużej niż 240 minut i jest przeprowadzana w formie testu praktycznego, polegającego na wykonaniu przez zdającego zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym na stanowisku egzaminacyjnym. Czas trwania części praktycznej egzaminu zawodowego dla konkretnej kwalifikacji określony jest w informatorze . Dodatkowo na zapoznanie się z treścią zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym oraz z wyposażeniem stanowiska egzaminacyjnego zdający ma 10 minut, których nie wlicza się do czasu trwania części praktycznej egzaminu zawodowego.
Egzamin jest bezpłatny dla uczniów i słuchaczy. W przypadku absolwentów opłata w wysokości 171 za cały egzamin zł jest pobierana w przypadku trzeciego i kolejnego podejścia.
Osoby przystępujące do egzaminu zawodowego w trybie egzaminu eksternistycznego wnoszą opłatę w wysokości 171 zł za cały egzamin. W przypadku powtarzania tylko jednej części egzaminu eksternistycznego, opłata wynosi 57 zł za część pisemną i 114 zł za część praktyczną.
Dostosowania i zwolnienia
Laureaci i finaliści turniejów i olimpiad tematycznie związanych z wybranym obszarem kształcenia są zwolnieni z części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i na świadectwie potwierdzającym kwalifikację w zawodzie otrzymują najwyższy wynik. Lista turniejów i olimpiad uprawniających do zwolnienia w części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie ogłaszana jest przez Dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Dostosowanie warunków i/lub form egzaminu zawodowego – na podstawie odpowiednich dokumentów – przysługuje osobom: niesłyszącym, słabosłyszącym, niewidomym, słabowidzącym, z upośledzeniem umysłowym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera.
Szczegółowe sposoby dostosowania są określane komunikatem Dyrektora CKE.
Wyniki egzaminów
Aby zdać egzamin potwierdzający kwalifikację w danym zawodzie, należy uzyskać:
• z części pisemnej – co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania (czyli minimum 20 punktów) oraz
• z części praktycznej – co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania.
Wynik egzaminu zawodowego ustala i przekazuje komisja okręgowa. Termin podania wyników ogłaszany jest na stronie internetowej komisji okręgowej najpóźniej w dniu przeprowadzania części pisemnej egzaminu.
Dokumenty potwierdzające zdanie egzaminu
Zdający, który zdał egzamin potwierdzający kwalifikację w danym zawodzie, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie, wydane przez komisję okręgową.
Osoba, która posiada świadectwa potwierdzające wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie oraz posiada odpowiedni poziom wykształcenia może otrzymać dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Dyplom wydawany jest na wniosek zdającego.
W przypadku zdających, którzy otrzymali świadectwo ukończenia tej szkoły w tym samym roku szkolnym, w którym uzyskali świadectwo potwierdzające ostatnią kwalifikację w wyodrębnioną danym zawodzie - wniosek o wydanie dyplomu składa dyrektor szkoły, który przekazuje do OKE w Łodzi wykaz absolwentów wraz z informacją o posiadanych przez absolwenta świadectwach potwierdzających kwalifikację w zawodzie, uzyskanych w trakcie kształcenia w szkole. Wykaz absolwentów dyrektor szkoły przekazuje w ciągu 7 dni od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych.
W przypadku absolwentów szkół z lat ubiegłych i absolwentów kwalifikacyjnych kursów zawodowych – wniosek o wydanie dyplomu składa zdający - bezpośrednio do Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Łodzi. Do wniosku należy dołączyć: oryginał świadectwa ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej albo dotychczasowej szkoły ponadpodstawowej lub zaświadczenie o zdaniu egzaminów eksternistycznych z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej, oraz świadectwa potwierdzające wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego (w przypadku świadectw wydanych przez OKE w Łodzi należy podać numer świadectwa i datę wydania).
Na wniosek absolwenta do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe dołącza się Europass – Suplement do Dyplomu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe, który stanowi uzupełnienie informacji zawartych w dyplomie i ma za zadanie ułatwić ich lepsze zrozumienie, przede wszystkim przez pracodawców i instytucje zagraniczne. Dyplomy i suplementy do dyplomów wydają okręgowe komisje egzaminacyjne.
EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE ZAWODOWE (informacje archiwalne - egzamin przeprowadzany do 2017 r.)
Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe jest przeprowadzany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 roku w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych(Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.).
Struktura egzaminu Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe, zwany egzaminem zawodowym, jest formą oceny poziomu opanowania wiadomości i umiejętności z zakresu danego zawodu, określonych w standardach wymagań egzaminacyjnych. Jest on egzaminem zewnętrznym co oznacza, że: jest przeprowadzony przez instytucję zewnętrzną względem szkoły i pod jej nadzorem, wykorzystuje opracowane przez nią jednolite zadania egzaminacyjne, kryteria oceniania i zasady przeprowadzania egzaminu, sprawdzany jest przez niezależnych od szkoły egzaminatorów, jego istotę stanowi oddzielenie procesu sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów od procesu kształcenia, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie porównywalnej i obiektywnej oceny poziomu osiągnięć zdających.
Egzamin przeprowadzany jest w dwóch etapach:
etap pisemny, w którym zdający rozwiązuje 70 zadań wielokrotnego wyboru. Pierwszych 50 zadań dotyczy zagadnień zawodowych pogrupowanych w trzy obszary umiejętności: czytania ze zrozumieniem, przetwarzania danych liczbowych i operacyjnych oraz zagadnień dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Kolejnych 20 zadań dotyczy umiejętności związanych z zatrudnieniem i działalnością gospodarczą. Zadania te podzielone są na dwa obszary: czytania ze zrozumieniem oraz przetwarzania danych liczbowych i operacyjnych. Etap pisemny w swojej formie jest jednakowy dla wszystkich absolwentów szkół zawodowych i trwa 120 minut.
etap praktyczny polega na: - opracowaniu projektu realizacji prac lub opracowaniu projektu realizacji prac i wykonaniu określonych prac wskazanych w treści zadania; zadanie praktyczne w tej formie wykonują absolwenci techników i szkół policealnych; prace egzaminacyjne sprawdzane są przez niezależnych egzaminatorów w krajowych i regionalnych ośrodkach sprawdzania, - wykonaniu praktycznego zadania egzaminacyjnego; zadanie w tej formie wykonują absolwenci dwu- i trzyletniej zasadniczej szkoły zawodowej oraz absolwenci szkół policealnych, które kształcą w tych samych zawodach co dwu- i trzyletnie szkoły zawodowe; każdy zdający oceniany jest niezależnie przez trzech egzaminatorów, którzy w oparciu o kryteria oceniania punktują czynności wykonywane przez zdającego.
Etap praktyczny egzaminu dla absolwentów zasadniczej szkoły zawodowej sprawdza umiejętności w czterech obszarach: Planowanie czynności związanych z wykonaniem zadania; Organizowanie stanowiska pracy; Wykonywanie zadania z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska; Prezentowanie efektów wykonanego zadania.
Etap praktyczny egzaminu zarówno dla absolwentów techników, szkół policealnych oraz zasadniczych szkół zawodowych w zależności od zawodu trwa 180 lub 240 minut. Czas ten określony jest w informatorach dla poszczególnych zawodów.
W celu zapewnienia porównywalności wyników egzamin, zarówno w etapie pisemnym, jak i praktycznym, odbywa się na terenie całego kraju według tych samych procedur egzaminacyjnych.
W etapie praktycznym zasadniczej szkoły zawodowej oraz w wybranych zawodach w techniku stanowiska egzaminacyjne wyposażone są w te same maszyny, urządzenia, narzędzia oraz materiały niezbędne do wykonania zadania.
Egzaminatorzy oceniają zdających na podstawie tych samych kryteriów zawartych w arkuszach obserwacji (dla zasadniczej szkoły zawodowej) lub schematach punktowania (dla techników i szkół policealnych).
Dla absolwentów, którzy korzystają z dostosowanych warunków egzaminowania egzamin może być wydłużony o 30 minut. Ponadto, mogą oni korzystać ze specjalnie przystosowanych stanowisk egzaminacyjnych.
Warunki uzyskania dyplomu Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe otrzymują ci absolwenci, którzy z etapu pisemnego uzyskali: w części pierwszej minimum 50% punktów oraz w części drugiej minimum 30% możliwych do uzyskania punktów, a z etapu praktycznego minimum 75% możliwych do uzyskania punktów.
Absolwentom, którym przysługuje prawo do otrzymania dyplomu wydaje się również suplement „Europass”, w którym opisano w języku polskim i angielskim kwalifikacje zawodowe dla danego zawodu.
Wytworzył: Marek Szymański (0000-00-00)
Opublikował: Iwona Klimczak (2017-02-16 11:22:53)
Ostatnia zmiana: Iwona Klimczak (2017-10-19 10:19:51) |